شکستگی فورانی چشم (Orbital Blowout Fracture)
شکستگی فورانی چشم یکی از آسیب‌های جدی و رایج در ناحیه استخوان‌های حدقه چشم است که می‌تواند عملکرد بینایی و زیبایی چهره را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله به‌طور کامل به بررسی علل، علائم، روش‌های تشخیص، درمان و پیشگیری شکستگی اربیت چشم می‌پردازیم.
شکستگی فورانی چشم چیست؟
شکستگی فورانی چشم (Orbital Blowout Fracture) نوعی شکستگی در استخوان‌های نازک اطراف کره چشم (حدقه یا اربیت) است که معمولاً در اثر ضربه مستقیم به ناحیه صورت ایجاد می‌شود. در این حالت بخشی از استخوان اربیت دچار شکستگی و جابجایی می‌شود و ممکن است بافت‌ها یا عضلات اطراف چشم به داخل حفره سینوس گرفتار شوند. این آسیب می‌تواند باعث محدودیت حرکتی چشم، دوبینی و فرو رفتگی کره چشم شود.
علل شکستگی فورانی چشم
دلایل متعددی می‌تواند باعث بروز شکستگی فورانی چشم شود. شایع‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- ضربه شدید ناشی از تصادفات رانندگی
- آسیب‌های ورزشی مانند بوکس، فوتبال یا بسکتبال
- درگیری‌ها و نزاع‌های فیزیکی
- سقوط یا افتادن از ارتفاع
- برخورد اجسام سخت به صورت
علائم شکستگی فورانی چشم
شناسایی علائم شکستگی فورانی چشم برای تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است. برخی از نشانه‌های رایج شامل موارد زیر است:
- تورم و کبودی چشم و اطراف آن
- دوبینی یا تاری دید
- محدودیت حرکتی چشم
- فرو رفتگی کره چشم (Enophthalmos)
- بی‌حسی در ناحیه گونه یا لب بالا
- خونریزی زیرجلدی یا خونریزی داخل چشم
روش‌های تشخیص شکستگی اربیت
تشخیص شکستگی فورانی چشم معمولاً با ترکیبی از معاینه بالینی و تصویربرداری پزشکی انجام می‌شود:
- معاینه فیزیکی: بررسی حرکات چشم، بینایی و علائم ظاهری.
- تصویربرداری: سی‌تی اسکن (CT Scan) بهترین روش برای شناسایی محل و وسعت شکستگی اربیت است.
- تست‌های بینایی: ارزیابی میزان دید و میدان بینایی جهت اطمینان از عدم آسیب به عصب بینایی.
درمان شکستگی فورانی چشم
روش درمان به شدت و وسعت آسیب بستگی دارد و می‌تواند شامل درمان‌های غیرجراحی یا جراحی باشد:
درمان غیرجراحی
در موارد خفیف که علائم تهدیدکننده وجود ندارد، اقدامات حمایتی شامل موارد زیر کافی است:
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش تورم و کبودی چشم
- داروهای ضد درد و ضد التهاب
- آنتی‌بیوتیک‌ها برای پیشگیری از عفونت
- اجتناب از فین کردن یا فشار آوردن به بینی
درمان جراحی
در شرایط شدید، جراحی ضروری است. اندیکاسیون‌های جراحی شامل موارد زیر است:
- فرو رفتگی قابل توجه کره چشم
- محدودیت حرکتی شدید چشم
- گرفتاری عضلات چشمی در محل شکستگی
- کاهش بینایی یا آسیب به عصب بینایی
در طی عمل جراحی، پزشک با برش‌های کوچک قطعات استخوان را در جای خود قرار می‌دهد و در برخی موارد از ایمپلنت‌ها برای بازسازی دیواره اربیت استفاده می‌کند.
عوارض شکستگی فورانی چشم
در صورت عدم درمان مناسب، این آسیب می‌تواند منجر به عوارض جدی شود:
- دوبینی دائمی
- فرو رفتگی دائمی کره چشم
- اختلالات بینایی
- عفونت‌های چشمی یا سینوسی
- تغییرات ظاهری و زیبایی چهره
پیشگیری از شکستگی اربیت
برای کاهش احتمال شکستگی فورانی چشم:
- استفاده از عینک‌های محافظ در ورزش‌های پرخطر
- رعایت قوانین رانندگی و بستن کمربند ایمنی
- استفاده از تجهیزات ایمنی در محیط کار
جمع‌بندی
شکستگی فورانی چشم یک آسیب جدی است که نیاز به تشخیص سریع و درمان مناسب دارد. آگاهی از علائم، شناخت روش‌های تشخیص و مراجعه به پزشک متخصص در زمان مناسب می‌تواند از بروز عوارض جدی مانند دوبینی، فرو رفتگی کره چشم و اختلالات بینایی جلوگیری کند.
