شکستگی فک | علائم، درمان و مراقبت‌ها
علائم شکستگی فک
شناخت علائم شکستگی فک برای تشخیص و درمان به‌موقع بسیار مهم است. از جمله علائم رایج آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شدید در ناحیه فک، به‌ویژه هنگام باز یا بسته کردن دهان
- تورم و کبودی اطراف فک و صورت
- صدا دادن فک هنگام حرکت دادن آن
- ناتوانی در جویدن یا صحبت کردن
- جابجایی یا لق شدن دندان‌ها
- خونریزی در دهان یا اطراف لثه
- احساس بی‌حسی در لب یا چانه
علل شکستگی فک
دلایل مختلفی می‌تواند منجر به شکستگی فک شود، از جمله:
- تصادف با خودرو یا موتورسیکلت
- سقوط از ارتفاع یا پله
- دعوا یا ضربه مستقیم به صورت
- آسیب‌های ورزشی (مثلاً در ورزش‌های رزمی یا فوتبال)
- ابتلا به بیماری‌هایی که باعث ضعیف شدن استخوان‌ها می‌شوند (مثل پوکی استخوان)
تشخیص شکستگی فک
برای تشخیص دقیق شکستگی فک، پزشک ابتدا معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و سپس از تصویربرداری‌هایی مانند رادیوگرافی پانورامیک، سی‌تی‌اسکن یا اشعه X استفاده می‌کند تا محل و شدت شکستگی مشخص شود.
روش‌های درمان شکستگی فک
درمان شکستگی فک بستگی به محل، شدت و نوع شکستگی دارد. رایج‌ترین روش‌های درمان عبارت‌اند از:
۱. تثبیت با سیم‌کشی (Intermaxillary Fixation)
در این روش، دندان‌های فک بالا و پایین به کمک سیم به هم متصل می‌شوند تا استخوان شکسته در جای خود باقی بماند. معمولاً ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد.
۲. جراحی فک (Open Reduction and Internal Fixation)
اگر شکستگی شدید باشد یا چند تکه شده باشد، پزشک با استفاده از پیچ و پلاک‌های فلزی، استخوان‌ها را به هم متصل می‌کند. این روش نیاز به بیهوشی عمومی دارد.
۳. دارو درمانی
برای کاهش درد و التهاب از مسکن‌ها و داروهای ضد التهاب استفاده می‌شود. همچنین آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از عفونت تجویز می‌گردد.
مراقبت‌های بعد از درمان شکستگی فک
رعایت برخی نکات مراقبتی پس از درمان، نقش مهمی در بهبودی سریع‌تر دارد:
- استفاده از رژیم غذایی نرم و مایع (سوپ، آبمیوه، اسموتی)
- پرهیز از جویدن غذاهای سفت و سخت
- مصرف داروها طبق دستور پزشک
- حفظ بهداشت دهان با استفاده از دهان‌شویه بدون الکل
- مراجعه منظم به پزشک برای بررسی روند بهبودی
عوارض احتمالی شکستگی فک
اگر شکستگی فک به‌درستی درمان نشود، ممکن است منجر به عوارضی مانند:
- عدم تقارن صورت
- اشکال در جویدن و صحبت کردن
- عفونت در محل شکستگی
- ایجاد جوشگاه غیرطبیعی (بدجوش خوردن استخوان)
- آسیب به اعصاب فک و بی‌حسی دائمی
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، باید فوراً به پزشک یا کلینیک تخصصی فک و صورت مراجعه کرد:
- درد شدید و ناگهانی در فک
- تورم یا کبودی زیاد در صورت
- ناتوانی در حرکت دادن دهان
- خونریزی غیرقابل کنترل از دهان
سخن پایانی
شکستگی فک یک آسیب جدی است که نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. با رعایت توصیه‌های پزشکی و مراقبت‌های بعد از درمان، می‌توان از بروز عوارض جدی جلوگیری کرد. اگر علائم مشکوک به شکستگی فک را تجربه کردید، هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
برای آشنایی با درمان سایر شکستگی‌های ناحیه صورت نیز می‌توانید به بخش مقالات سایت ما مراجعه نمایید.
